‘Ik had tijdens mijn vakantie mijn mobieltje van de zaak thuisgelaten, maar kreeg daar terug op het werk opmerkingen over van een paar collega’s en chef, terwijl we daar niets over hadden afgesproken. Voel me nu schuldig. Had ik toch maar bereikbaar moeten zijn?’Jan.

Beste Jan,

Ik hoop dat je genoten hebt van een fijne vakantie. Een vakantie waar je energie van hebt gekregen en waardoor je jezelf hebt opgeladen. Dat is toch wel het doel!

Ja, telefonisch bereikbaar zijn tijdens vakantie, dat is nogal een item tegenwoordig. In het algemeen kun je stellen dat het bij het wel of niet telefonisch bereikbaar zijn, belangrijk is dat het je eigen keuze is. De één wil even helemaal niet gestoord worden, de ander wordt onrustig als hij tijdens de vakantie niet bereikbaar is. Van dat laatste had ik zelf last. De tweede dag begaf mijn iPhone het en dat vond ik, zacht gezegd, niet prettig.

Maar goed, in jouw geval speelt er nog iets anders mee. Je hebt een mobiele telefoon van de zaak. Blijkbaar wordt er op je werk vanuit gegaan dat je die ook in de vakantie gebruikt. Zoals je zegt is daar niets over afgesproken. En daar kom je op het belangrijkste punt. Wat spreek je met elkaar af? Werknemer en werkgever sluiten met elkaar een arbeidsovereenkomst. Met daarin opgenomen afspraken over rechten en plichten, vergoeding, proeftijd en dergelijke. Maar een werkgever en werknemer hebben (ook al zijn ze zich daar niet altijd van bewust) ook een psychologisch contract met elkaar. In vakterm: de (onuitgesproken) verwachtingen en verplichtingen die arbeidsorganisaties en medewerkers (ten opzichte van elkaar) hebben. Dit psychologisch contract heb je dus ook met je collega’s. Je zou kunnen zeggen dat het toch eenvoudig is om te bespreken wat je van elkaar verwacht. Maar in de praktijk blijkt dat nog wel eens anders te zijn, zoals uit jouw vraag blijkt. En wat voor de één vanzelfsprekend is, is dat voor de ander niet. De leidinggevende kan het vanzelfsprekend vinden dat je ongevraagd overwerkt en altijd telefonisch bereikbaar bent. Maar de medewerker verwacht dat zijn of haar collega de telefoontjes behandelt tijdens zijn of haar afwezigheid. Er is maar één remedie….met elkaar in gesprek. Regelmatig met elkaar om de tafel, of tijdens de wandelgangen in contact met elkaar. En niet wachten tot een functioneringsgesprek om zaken met elkaar te delen. In jouw geval zou ik me niet schuldig voelen. Zie het als een signaal dat er over dit punt nog afspraken met elkaar gemaakt moeten worden. En zie het maar als een compliment dat je gemist wordt door je collega’s!

Eerder verschenen in Tubantia